Sauna pochodzi od bardzo starego obyczaju ludzi pragnących oczyścić swoje ciało poprzez kąpiel w pomieszczeniu, w którym umieszczono kamienie mocno rozgrzewające się ogniem palącego się drewna, a następnie skrapiane wodą, która szybko paruje. Fakt leczniczego działania ciepła jest jednym z pierwszych odkryć ludzkości. Zdaniem językoznawców angielskie słowo „bathing” (kąpiel), które jest spokrewnione ze słowem „baking” (wypalanie, prażenie), pierwotnie znaczyło „ogrzewanie”.
W pomieszczeniu, w którym temperatura jest utrzymywana przez ciepło nagromadzone w kamieniach, ciało zaczyna pocić się. Dlatego też prof. Mehl /6/ nazwał tę kąpiel „kąpielą pocącą przy pomocy kamieni”. Szukając źródeł w zwyczajach i literaturze udowodnił on, że kąpiel taka miała znaczenie w dawnych czasach i była rozpowszechniona w Starym Świecie i wśród pierwszych mieszkańców Ameryki. Haloterapia.
Także w Europie Środkowej, a szczególnie na terenach dzisiejszych Niemiec, ten rodzaj kąpieli można odnaleźć pod nazwą „Badstube”. Pod koniec Średniowiecza zanika jednak niemal wszędzie z wyjątkiem Finlandii i części Rosji. Na przełomie wieków można było ją jeszcze znaleźć w kilku odosobnionych przypadkach wśród wieśniaków alpejskich. Znajdowała ona tam podwójne zastosowanie: do kąpieli i, w przerwach pomiędzy kąpielami, do suszenia (Np. owoce, len).